سرزمین سِوَل جار
موقعیت شهر طَرق رود در شهرستان نطنز
شهر طَرق رود در دامنۀ جنوب شرقی کوه کرکس در 51 درجه 48 دقیقه و 4 ثانیه طول شرقی و 33 درجه و 20 دقیقه و 57 ثانیه عرض شمالی قرار دارد. وسعت دهستان بالغ بر 834.5 کیلومتر مربع است. شهر طرق مرکز دهستان طرق رود از توابع بخش مرکزی نطنز است که در جنوب غربی این شهرستان قرار دارد.
شهر طرق رود شامل روستاهای طرق، باغستان پایین، باغستان بالا، یحیی آباد، آب کشه، کشه، طار، ورگوران، نیه، مزه، فَسَخود،گولاردن (گودرزن) و آبسنجد است. البته دهستان متشکل از 105 روستا، مزرعه و مکان است که بخشی از آن از مرکز دهستان منتزع شده است.
طرق رود آب و هوای سرد و نیمه خشک دارد و در کنار جاده نطنز به مورچه خورت واقع است. متوسط ارتفاع طرق از سطح دریا 2050 متر است.
مساحت طرق رود
مساحت شهر طَرق رود در شهرستان نطنز
دهستان طرق رود به مرکزیت شهر تاریخی طرق رود با وسعتی حدود 833 کیلومتر مربع در میان دهستان های شهرستان نطنز در استان اصفهان در رتبۀ دوم قرار دارد. دهستان طرق رود 58/24 درصد ( حدود یک چهارم) وسعت شهرستان نطنز را به خود اختصاص داده است.
آب و هوا طرق رود
آب و هوا شهر طَرق رود در شهرستان نطنز
منطقه نطنز دارای شرایط آب و هوایی متفاوتی، شامل معتدل کوهستانی، کوهپایه ای، دشت و کویری است. به همین دلیل، روستاهای مشرف به دامنه قله های کرکس دارای آب و هوای خنک و معتدل کوهستانی است.
چنانکه پیشتر گفته شد طرق رود در کوهپایه و در دامنۀ کوه کرکس واقع است و از این رو دارای آب و هوای معتدل و کوهستانی است؛ و به دلیل ارتفاع زیاد از سطح دریا ( بیشتر از 2050 متر از سطح دریا) تابستان های معتدل و زمستان هایی سرد و خشک درد.
بستر اراضی منطقه سنگی و دژی و در مواردی کنگولومرایی است؛ به همین دلیل، مشاهده میشود که بناهای یک و دو طبقه احداث شدۀ قدیمی بر این بستر، گاه بدون پی بوده است.
طرق در روزگار باستان
4500 سال تاریخ
در اواخر هزارۀ دوم و اوایل هزارۀ اول پیش از میلاد، تمدن عظیم و واحدی در منطقه کاشان و نطنز وجود داشته و این تمدن رابطه زیادی با نواحی مجاور خود ایجاد کرده بود.
با این آگاهی که در این منطقه در اواخر هزارۀ دوم پیش از میلاد کار کشاورزی با گاو آهن صورت میگرفته و استفاده از کلنگ نیز متداول بوده است، ما را به این نکته رهنمون میسازد که این همه پیشرفت باید زیر سایه قومی نیرومند صورت میپذیرفت که دیگر اقوام را تحت تاثیر و قیادت خود داشته است.
ساخت ظروف فلزی با استفاده از ورقه های فلزی از نیمه دوم هزارۀ چهارم پیش از میلاد شروع شده و در روندی رو به رشد در عصر آهن (حدود 800- 450 ق.م) به اوج خود رسیده است. در محوطه باستانی اریسمان، شوادی از ذوب آهن کشف شده است.
بر اساس شواهد موجود، مردمان ساکن در این منطقه، 2000 سال پیش از ساخت و پرداخت سفال، با عناصر مهم آن ( آب، خاک، آتش) آشنا شده بودند.
از سوی دیگر، تپه ها و محوطه های متعدد متعلق به دوران پیش از تاریخ، در مناطق کهن اطراف دهستان طرق رود کشف شده است. مانند تپۀ باستانی قلعه گوشه و محوطه باستانی قلعه سفید در بادرود، تپۀ باستانی ابوذر و تپۀ مشی در خالد آباد و محوطه های باستانی میلاجرد، هل آباد و اریسمان که نشان از استقرار تمدن های هزارۀ پنجم تا اول پیش از میلاد در این منطقه دارند.
فرهنگ
اهالی دهستان طرق رود همگی آریایی نژاد و پارسی تبار هستند. مردم این سامان تا سدۀ چهارم هجری کیش زرتشتی و زبان پهلوی داشتند و در بافت های جمعیتی سنتی و همگون کلنی شکل در روستاهای کوچک و بزرگ می زیستند.
با آنکه طرق و یکی دو روستای دیگر این دهستان در مسیر فرعی شاهراه (بزرگراه) تجاری ری (راگا) به اصفهان (سپاهان) قرار داشتند و مهاجر فرستی این دیار از سدۀ دهم هجری به اصفهان، قم، کاشان و تهران در اسناد خطی نیز مشاهده می شود، اما به دلیل ازدواج های درون گرا در طرق رود، ترکیب نژادی آن تقریباً دست نخورده باقی مانده است.
گویش
طرقی ها به زبان پارسی میانه و گویش راجی (رایجی) طرقی سخن می گویند. ساکنان محله کشه و روستای طار نیز به گویش های فرعی کشه ای و طاری، که اندک اختلافاتی با گویش راجی دارند، سخن می گویند.
